NASA’ya Büyük Bütçe Kesintisi Tehlikesi: Trump Yönetimi Uzay Ajansını Sarsıyor
ABD Başkanı Donald Trump‘ın sunmayı planladığı bütçe talebi, NASA’nın büyük çaplı finansal kesintilerle karşı karşıya kalabileceği endişesini doğurdu. Konuya yakın kaynaklar, ajansın özellikle Bilim Misyonu Direktörlüğü kapsamında yürütülen araştırma projelerinde %50’lik bütçe daralması yaşanabileceğini öne sürüyor.
Trump yönetimi, NASA’nın maliyetlerini denetlemek için harekete geçerken, Elon Musk liderliğindeki Hükümet Verimliliği Bakanlığı da geçtiğimiz ay uzay ajansının tesislerinde incelemeler gerçekleştirdi. Beyaz Saray ise deneme sürecindeki bine yakın federal çalışanın topluca işten çıkarılması kararını son anda durdurdu.
NASA’nın Bilim Programları Tehlikede
NASA’nın toplam 25 milyar dolarlık bütçesinin yaklaşık %30’u bilim projelerine ayrılmış durumda. Ajansın tarihindeki en önemli başarılarından bazıları, bu fonlarla gerçekleştirildi. Ingenuity Mars Helikopteri, Plüton’u inceleyen New Horizons ve diğer birçok bilimsel misyon, bütçe kesintilerinden doğrudan etkilenebilir.
Ancak NASA’nın Bilim Misyonu Direktörü Nicola Fox, henüz resmi bir bilgilendirme almadığını belirterek, “Spekülasyonlar üzerine plan yapmayı doğru bulmuyorum” açıklamasında bulundu.
Bütçe Kesintilerinin Arkasında Kim Var?
Beyaz Saray’ın Bütçe ve Yönetim Ofisi (OMB) Direktörü Russell Vought, önerilen bütçe kesintilerinin başındaki isim olarak gösteriliyor. Vought’un liderliğindeki muhafazakâr düşünce kuruluşu Center for Renewing America, 2023 mali yılı için hazırladığı alternatif bütçede, NASA’nın iklim değişikliğiyle mücadeleye yönelik projelerine yapılan harcamaları gereksiz bularak bilim fonlarında %50’lik kesinti önermişti.
Ancak bu öneri, Trump’ın uzay keşiflerini özelleştirme ve Amerikan bayrağını Mars’a dikme hedefleriyle çelişiyor gibi görünüyor.
Kongre Ne Yapacak?
Trump yönetiminin bütçe taslağı, Kongre ile yapılacak uzun müzakerelerin sadece başlangıç noktası. Temsilciler Meclisi Tahsisatlar Komitesi’nde üst düzey görevde bulunan Oklahoma Temsilcisi Tom Cole, Trump’ın bütçe talebinin nisan sonu veya mayıs başına kadar gecikebileceğini belirtti.
Bütçeye ilişkin tartışmalar sürerken, NASA’nın geleceği belirsizliğini koruyor. Ajansın bilimsel araştırmalarına yönelik büyük çaplı kesintiler, ABD’nin uzaydaki liderliği açısından kritik bir dönemeç olabilir.
